برای دوشیدن شیر انواع نژاد گاوهای شیر ده از دستگاه شیردوش گاو « یا همان گاو دوش » استفاده میشود. گاو دوش در واقع وسیله ای است که فرایند دوشیدن شیر از احشام را به ساده ترین شیوه انجام میدهد. این محصولات اغلب دارای دو نوع برقی و دستی بوده و هر کدام از آنها ویژگی های مخصوص به خود را دارند.
دستگاه های شیردوش گاو علاوه بر اینکه بر روی سرعت شیردوشی تاثیرگذار هستند بر روی مشکلاتی مانند ایجاد استرس در بین گاو ها و ایجاد عفونت های ناشی از عفونت پستان نیز تاثیر مستقیم میگذارند. در واقع استفاده از گاو دوش سبب میشود تا احتمال ایجاد ورم پستان در دام به کمترین میزان رسیده و در هنگام فرایند شیردوشی در بین دام استرسی به آنها وارد نگردد.
معرفی تنوع شیردوش گاو
شیردوش های گاو موجود در بازار به دو نوع گاو دوش برقی و گاو دوش دستی تقسیم میشوند.
الف. شیر دوش گاو برقی
شیردوش های برقی از انرژی الکتریکی برای انجام پروسه شیردوشی استفاده میکنند. یک شیردوش گاو برقی در اصل نیازی به هیچ گونه دخالت دست نداشته و اپراتور موظف است تا تنها به موارد جزئی مانند روشن کردن گاو دوش و یا خالی کردن ظرف شیر دستگاه « در صورت پر شدن » اقدام کند. ساختار شیردوش های برقی بصورت ارابه ای شکل بوده و قابل جابجایی هستند.
ب. شیردوش گاو دستی
شیر دوش دستی « یا همان گاو دوش دستی » نوع دیگری از ابزارهای شیردوشی بوده که در آن از انرژی انسانی برای پیشبرد فرایند شیردوشی استفاده میشود. گاو دوش های دستی ساختار اهرمی داشته و برای استفاده از محصول خریدار موظف است تا با فشار دادن اهرم استفاده شده بر روی گاو دوش نسبت به تخلیه شیر گاو اقدام کند. گاودوش های دستی نسبت به نوع برقی قیمت کمتری داشته و برای انجام فرایند شیردوشی به زحمت بیشتری از طرف اپراتور نیاز دارند.
همانطور که پیش تر بدان اشاره شد استفاده از گاو دوش دستی بسیار آسان بوده و فرایند شیردوشی به کمک این دستگاه تنها با فشردن اهرم این دستگاه انجام می شود. این موضوع سبب شده تا گاودوش دستی در مناطقی که از برق شهری برخوردار نیستند بسیار مفید واقع شود. در واقع مناطق عشایری و روستانشین ها میتوانند از این محصول به سادگی هر چه تمام استفاده کنند. در نظر داشته باشید که فشردن اهرم روی درب گاو دوش دستی ارائه شده توسط ما به نیروی یادی نیاز نداشته و تمامی افراد در هر سنی می توانند از این محصول استفاده کنند. در فیلم زیر میتوانید شیر دوش گاو دستی را مشاهده کنید :
قطعات استفاده شده در ساخت گاو دوش
شیردوش های گاو چه دستی و چه برقی از قطعات مختلفی در ساختار خود استفاده میکنند. در شیر دوش دستی قطعات استفاده شده اختصاصی بوده و از طریق قالب های تزریق پلاستیک ساخته میشوند. اما در مورد گاو دوش برقی قطعات استفاده شده در ساخت آن شامل موارد زیر است :
- موتور : موتور گاو دوش برقی یکی از قطعات حساس بوده و کیفیت آن تاثیر بسیار زیادی بر روی طول عمر نهایی دستگاه میگذارد. موتور گاو دوش های صنایع وطن تجهیز معمولاً از نوع موتوژن انتخاب شده و در برخی مواقع از موتورآلات چینی درجه یک نیز برای مونتاژ شیردوش های گاوی استفاده میشود.
- پولساتور : پولساتور یا ضربان ساز همانطور که از نام آن پیداست وظیفه ضربان سازی را عهده دار بوده و وجود آن سبب میشود تا پروسه شیردوشی به نحو احسنت انجام شود. نبود این قطعه بسیار حساس بر روی گاو دوش سبب میشود تا محصول بصورت پیاپی اقدام به مکش شیر احشام کند و سبب ایجاد ورم پستان در گاوها شود.
- لاینر و خرچنگی : لاینر قسمتی است که مستقیماً با پستان گاو متصل بوده و معمولاً از دو جنس پلیمر و یا استیل استاندارد تشکیل میشود. شیر بعد از تخلیه از پستان ، از لاینر و سپس خرچنگی عبود میکند. به ترکیب لاینر و خرچنگی شل گفته میشود
تفاوت لاینر استیل و پلیمری چیست؟
لاینر استیل همانطور که از نام آن پیداست از جنس استیل ساخته شده و لاینرهای پلیمری از پلاستیک فشرده و مرغوب ساخته میشوند. هر دو نوع لاینر ها کیفیت مناسبی داشته و هر کدام از آنها مزایا و معایب مخصوص به خود را دارد. برای نمونه لاینر استیل به دلیل داشتن فلز در ساختار خود طول عمر بالا داشته و وزن بیشتری دارد. در مقابل لاینرهای پلیمری وزن بسیار سبکی داشته به قابل چشم پوشی هستند. در مقابل لاینرهای پلیمری نسبت به لاینر استیل طول عمر کوتاه تری دارند. در زیر شما عکس دو نوع لاینر را ملاحظه میکنید.
از یک گاو دوش در لحظه میتوان از چند گاو شیردوشی کرد؟
گاو دوش های برقی توانایی این را دارند که در لحظه بتوانند از یک الی چهار واحد گاو شیردوشی کنند. بدین منظور در این محصولات یک یا چند لاینر اضافی تعیین شده که شما میتوانید آنها را به پستان گاو دوم الی چهارم متصل کنید. این محصولات به علت استفاده از یک دستگاه مقرون به صرفه بوده و شما را از خرید چند دستگاه گاودوش مجزا بی نیاز میکند. در شیر دوش های دستی این محصولات تنها قابلیت شیردوشی از یک عدد گاو در لحظه داشته و از آن نمیتوان برای چند گاو استفاده کرد. اگر شما دارای چندین گاو بوده و ناچار هستید که گار گاو دوش دستی استفاده کنید میتوانید چند عدد شیردوش گاو دستی تهیه کرده و یا با یک دستگاه بصورت نوبه ای عملیات شیردوشی از گاو های خود را به سرانجام برسانید.
آیا خرید شیردوش گاو دست دوم و کارکرده به صلاح خریدار است؟
به دلیل قیمت بالای شیردوش گاو نو ، برخی از افراد تمایل به خرید گاو دوش دست دوم و کارکرده نشان میدهند. خوب است بدانید خرید شیردوش گاو کارکرده برخلاف آنچه که فکر میکنید برای شما توجیه اقتصادی نخواهد داشت. برخی از این دلایل عبارتند از :
تفاوت قیمت نه چندان مناسب شیردوش نو و دست دوم : برخی تصور میکنند که در هنگام خرید وسیله دست دوم ، حداقل سی درصد از قیمت نوی آن کسر شده و محصول را سی درصد کمتر از قیمت نوی آن خرید خواهند کرد. خوب است بدانید که این تصور در ایران به کل اشتباه بوده و تقریباً میتوان گفت ۹۹٪ افرادی که نسبت به فروش گاو دوش دست دوم اقدام میکنند با برچسب در حد نو سعی در فروش دستگاه تنها با ۴ الی ۵ درصد کمتر از قیمت نوی آن میکنند. در این حالت خرید شیردوش گاو دست دوم با این قیمت ها اصلاً توجیه پذیر نیست.
عدم داشتن اطلاعات در مورد شرایط استفاده از دستگاه : هنگامی که شما خرید یک محصول خاص را در نظر گرفته اید ، هیچگاه از عقبه استفاده از آن توسط فروشنده اطلاع نخواهید داشت و تنها مجبور هستید تا به حرف های فروشنده در مورد محصول در حال فروش تکیه کنید! از آنجا که هیچ فروشنده ای در عیوب محصول خود به دیگران نمیگوید با خرید گاو دوش دست دوم ریسک زیادی را محتمل میشوید. اینکه عمر دستگاه چقدر بوده و چند سال دیگر برای شما کار خواهد کرد یکی از این ریسک ها بوده چرا که هیچ گونه شرایطی برای ارزیابی آن توسط شما وجود نخواهد داشت.
اجبار به خرید محصول با قطعات خاص : اگر شما علاقه مند به خرید شیردوش با قطعات و موتورآلات خارجی باشید در صورت خرید نوع دست دوم ، ناچار هستید تا به قطعات موجود بر روی محصول اکتفا کنید. برای نمونه اغلب گاو دوش های کارکرده موتورآلاتی با برند های موتوژن و یا الکتروژن دارند و اگر شما شیردوش با موتور VOLT ترکیه بخواهید تهیه کنید ، هیچ گاه نخواهید توانست نوع کارکرده آن را در بازار پیدا کنید!
نداشتن گارانتی و خدمات پس از فروش : معمولاً لوازم برقی که در بازار وجود دارند به نام خریدار اول گارانتی شده و شرکت گارانتی کننده هیچ گار به فرد دوم گارانتی نخواهد داد. دلیل این موضوع نیز آن است که شرکت ها مشخصات خریدار اولیه را در سیستم خود ثبت میکنند و در مورد خریدار دوم ، اطلاعاتی در سیستم گارانتی آنها ثبت نمیشود.
امکان ارسال گاو دوش به چه شهرهایی امکانپذیر است؟
تمامی شهرهای دارای باربری های مجاز میتوانند پس از خرید شیر دوش گاو ، محصول را از طریق آن دریافت کنند. امروزه تمامی شهرهای ایران دارای شعب باربری بوده و میتوان انواع بار را از این طریق برای خریداران ارسال کرد. لیست شهرهایی که دارای باربری هستند عبارتند از :
استان اصفهان : اصفهان - کاشان - خور و بیابانک - خوانسار - گلپایگان - نائین - ابیانه - زواره - مبارکه - شاهین شهر - نطنز - آران و بیدگل - اردستان - خمینی شهر - خور - سمیرم - شهرضا - فریدون شهر - نجف آباد - بیاضه - زرین شهر - میمه - ورزنه